zaterdag 10 september 2011

De toekomst van de Nederlandse verloskunde: herstel autonomie van de vrouw

Veel vrouwen weten het nog niet, maar het is een heel spannende tijd voor hen die nog een bevalling voor de boeg hebben. Maandag 12 september beslist de Koninklijke Nederlandse Organisatie van Verloskundigen (KNOV) over de koers die zij wil gaan varen in de zorg rondom zwangerschap en geboorte. Afgelopen juni heeft de KNOV een voorkeur uitgesproken voor een integraal medisch model van zorg wat inhoudt dat bevallen in Nederland in de toekomst volledig gemedicaliseerd zal worden.

Dit is een regelrechte ramp voor vrouwen en kinderen! De technische probleemgerichte visie op bevallen zal de norm worden wat betekent dat steeds meer vrouwen op een harde agressieve manier van hun kinderen zullen worden verlost. En dat terwijl er nog zo veel winst te behalen valt in een betere ondersteuning van de natuurlijke kracht en mogelijkheden van vrouwen. Het hele veld ligt nog open om (her)ontdekt te worden.

Het is juist de technische probleemgerichte visie op bevallen die de verloskunde ondermijnt en steeds meer problemen opwerpt. Vrouwen kunnen alleen maar veilig bevallen als ze hun eigen kracht goed leren te gebruiken en daar de faciliteiten voor krijgen. Wanneer zij hun kind er in de toekomst standaard, en plein publique, tegen de zwaartekracht in, uit moeten persen, wordt medische hulp of een medisch model van zorg een self-fullfilling prophecy. En natuurlijk blijkt dat ook uit onderzoeken die zich baseren op een praktijk waarin vrouwen niet in staat gesteld worden hun natuurlijke kracht te gebruiken. Wetenschappelijk onderzoek is niets waard zo lang het zich baseert op slechte praktijken!

Verloskundigen zijn geleidelijk heel geraffineerd meegezogen in de stroom van de gynaecologen die hen onderwijzen. Nu is het zo ver dat zij hun exclusieve functie als hoedster over het normale proces van bevallen volledig uit het oog dreigen te verliezen. Ik hoop dat verloskundigen beseffen dat zij het wezen van hun vak, het ondersteunen van vrouwen, met een medisch model de rug toe keren. Dat zij hun eigen vak daarmee uithollen en zichzelf overbodig maken. Daar kun je voor kiezen. Maar vrouwen zullen altijd behoefte hebben aan steun in het normale proces en zullen daar ook hulp voor zoeken. Dat gebeurt nu al in toenemende mate met de bevallingscoaches, de zogenaamde doula's. Met een medisch model van zorg zullen verloskundigen zich verwijderen van vrouwen. Zeker in deze tijd waarin men zich in toenemende mate bewust wordt van de beperkingen van wetenschap en techniek en de aandacht voor natuurlijke kracht alleen maar toeneemt.

Het bizarre aan de hele verloskunde is dat vrouwen zelf geen stem hebben in de besluitvorming rondom bevallen. Ik stuurde elf dagen terug een brandbrief aan de KNOV waar tot op heden geen reactie op kwam. Men kan toch allicht reageren?
Het tekent de situatie. Er wordt over vrouwen besloten. En de hoogste macht daarin ligt in handen van een door mannen gedomineerde groep gynaecologen die bevallen ziet als een technisch specialisme en die zich vanuit hun eigen ervaring en gevoel niet kunnen verbinden met bevallen.

De verloskunde van de toekomst heet geen verloskunde maar geboortekunde. Daarin draait het om de kunde van een vrouw haar kind geboren te laten worden. Die geeft de bevalling weer terug aan de vrouw, zal haar autonomie en deskundigheid in ere herstellen en zichzelf bescheiden op de achtergrond plaatsen. Maar of verloskundigen hier nog deel van zullen uitmaken, valt nog te bezien.

Hieronder volgt mijn brief aan de KNOV

Geachte KNOV,

Naar aanleiding van mijn stukken in NRC en eerdere publicaties over bevallen in diverse dagbladen (zie www.bevallenopeigenkracht.nl, actualiteit) kreeg ik diverse reacties van verloskundigen uit het hele land. Verschillende van hen hebben mij gevraagd contact met u op te nemen om mijn visie met u te delen met name wat betreft de vergadering van 12 september 2011 waarin besloten zal worden over de koers die de verloskunde in de toekomst zal moeten gaan varen.

Ik heb begrepen dat men afgelopen juni een voorkeur heeft uitgesproken voor optie vier wat neerkomt op een integraal medisch model van zorg. Ik maak mij hier grote zorgen over en ben bang dat jullie hiermee een fout begaan die vrouwen en verloskundigen veel schade zal toebrengen. Het medicaliseren van de bevalling past niet in deze tijd waarin vrouwen juist steeds meer gebruik willen maken van hun natuurlijke kracht. Overal ter wereld ontstaan initiatieven van vrouwen die tegen de medicalisering ingaan (gentle birth, orgasmic birth, hypnobirthing, doula's ,unassisted childbirth, freebirth, bevallen op eigen kracht, vrije geboorte), Het is een ontwikkeling in opmars. Het is een tijd waarin de beperkingen van techniek en wetenschap steeds meer gevoeld worden en men zich realiseert dat we de kracht van de natuur niet moeten beheersen maar slim gebruiken.

Mijn idee van een houdbare en duurzame verloskunde is dat de natuurlijke kracht van vrouwen weer het uitgangspunt wordt van de verloskunde en dat zij zich op wetenschappelijk niveau over de vraag buigt hoe die zo optimaal mogelijk ingezet kan worden om een gezonde bevalling te bevorderen en problemen tegen te gaan. Binnen de zorg aan zwangere vrouwen is de wetenschap een manier om zorg te verlenen maar beslist niet de enige manier. Ervaring en gevoel zijn minstens zo waardevol als wetenschap. En daarover beschikken zwangere en bevallende vrouwen zelf. Zij zijn het die in verbinding staan met hun lichaam en geest. Zij zijn het die direct informatie krijgen aangeleverd. Een verloskundige of gynaecoloog moet zich uiteindelijk behelpen met afgeleide kennis, via het lichaam van een vrouw, via een apparaat en via de interpretaties daarvan. In de zorg van de toekomst staat de bevallende vrouw centraal en treedt de verloskundige en of gynaecoloog bescheiden op als adviseur. De vrouw die bevalt heeft de regie.

Het is prima als verloskundigen een wetenschappelijke opleiding gaan krijgen. Maar die moet dan wel primair gericht zijn op de natuurlijke kracht van vrouwen en in balans zijn met de ervaringsgerichte en gevoelsmatige kennis van vrouwen en verloskundigen. Wetenschap alleen is te beperkt om zwangere vrouwen goede zorg te kunnen geven bij hun bevalling.

Ik vind dat verloskundigen zich moeten emanciperen van de wetenschappelijke probleemgerichte verloskunde die hen onderwezen wordt door mannelijke gynaecologen die hun gevoel en ervaring niet kunnen betrekken in de materie. Bevallen draait om gevoel en ervaring. Dat zou het vertrekpunt van toekomstig onderzoek moeten zijn..

Zonder dergelijke fundamentele overwegingen raakt de verloskundige zorg op termijn uitgehold. Het is onvermijdelijk dat er dan van onderaf groepen zullen opstaan (zoals nu gebeurt met de doula's) die dit vacuum trachten op te vullen.

Graag treedt ik verder met u in contact als behartiger van de belangen van de zwangere en bevallende vrouw.

Hartelijke groet,

Wendy Schouten,

auteur Bevallen Op Eigen Kracht (eind 2011 bij Nearchus c.v.)
www.bevallenopeigenkracht.nl
www.eigenkracht.blogspot.com

1 opmerking :

  1. Een nog betere naam wat mij bebtreft: geboortekunde.

    En tijdens een praatje over verdoving tijdens de Zwangere Zaterdag in het WKZ, vertelde de spreker/gynaecoloog zelfs als een van de eerste dingen dat angst en stress de grootste vijanden zijn en dat vrouwen minder bang zij tijdens geboortes met doula...Waarom dan die geruststellende functie weghalen bij de verloskundigen.

    Ik ben vandaag 38 weken zwanger en eergisteren gewisseld van praktijk. Kon ineens niet meer omgaan met de manier van praten in termen als insturen, tijdslimiet, verplicht meepersen. Ik hoop op een kalme thuisbevalling in het water.

    BeantwoordenVerwijderen